Kiracı Haklarına Dair Her Şey
Konutlarda ev sahibi olamayan ve bir başka evde kira karşılığında oturan kişiler kiracı olarak adlandırılmaktadır. Bu durumda hem kiracıların hem de ev sahiplerinin birbirleri karşısında yükümlü oldukları kurallar bulunmaktadır.
Bu yükümlülükler hem kiracıların hem de ev sahiplerinin haklarını korumaya yönelik olmaktadır bilindiği üzere Türkiye şartlarında bazı durumda kiracılar ev sahiplerini zor duruma sokmakta bazı durumlarda ise ev sahipleri kiracılarına zor duruma sokmaktadır.
Örneğin düzenli olarak her yıl evde halihazırda oturmakta bulunan kiracının kirası devlet tarafından belirlenen yüzdelik oranın üzerine çıkarmamaktadır. Bu durumda özellikle son zamanlarda büyük şehirlerde sürekli olarak kira artışının görülmesi ev sahiplerinin kiracılarının çıkartarak daha yüksek kiralarda yeni kiracılara evlerini kiralamaları şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Ancak bu ve bunun gibi birçok konu üzerinde kiracı hakları bulunmaktadır. Kiracı haklarına dair her şey kira sözleşmelerinin içerisinde yer almaktadır. Bu nedenle kiracıların kira sözleşmesi yaparken oldukça dikkatli olmaları gerekmektedir. Kiracı hakları şöyle sıralanabilir;
- Kiraya konulan eşyaların kullanılmasının ya da yararlanılmasının kendi isteğine bırakılmasını talep etme hakkı.
- Yapılan kiralamada sözleşmede belirtildiği gibi konutun kullanıma elverişli bir durumda teslim edilmesi hakkı.
- Taşınmaz eşyaların kira sözleşmesi boyunca kiraya verildiği şekilde kalmasını sağlama ve bu eşyayı kiraya verenden talep etme hakkı.
- Aksi kararlaştırılmadıkça sürece kiraya verenin konut üzerinde zorunlu sigorta, vergi ve benzeri yükümlülükleri yerine getirmesinin talep edilme hakkı.
- Ayıbın giderilmesini talep etme hakkı.
- Sözleşme süresi dolmadan herhangi bir haklı gerekçe bulunmayarak kiralanan konuttan çıkarılma hakkı.
- Kiracının aldığı şekilde teslim etmesi halinde depozitosu aynen geri alma hakkı.
- Kira sözleşmesinde kiracının aleyhine yönelik herhangi bir düzenlenme yasağı
Böylece kiracı olunan dairelerde veya iş yerlerinde ev sahiplerinin olduğu kadar kiracılarının da birçok hakkı bulunmaktadır. Özellikle bu hakların tam olarak bilinmesi kiracı mağduriyetini en aza indirecektir. Aynı zamanda kiracıların haksız isteğe uğraması da önlenmiş olacaktır.
Kontratsız Kiracı Hakları Nelerdir?
Genel olarak bilinen kiralanan konutun kontratlı olmasıdır. Böylece kişiler kontratları ile herhangi bir mağduriyete hukuki süreç başlatan bilmektedirler. Ancak kontratsız kiracı hakları hukuk çerçevesi içerisinde de bulunmaktadır.
Bu kiralamalarda somut bir belge bulunmamaktadır. Bu durumda mal sahibi ve kiracı olacak kişinin karşılıklı olarak devredilmez süresi ve kira bedeli konularında anlaşma sağlamaları durumunda kontratsız kiracı olunabilmektedir. Bu durumda yazılı olarak bir kontrat yapılmasına gerek olmamakta aynı zamanda kontratsız kiracı da kiracı haklarına sahip olmaktadır.
Ev Sahibi Oğlum Oturacak Diye Evden Çıkarabilir Mi?
Özellikle mevcut kiracı için belirlenmiş olan kira artışı oranının ev sahipleri tarafından az bulunması kiracıları çıkarmak istemesine neden olmaktadır. Özellikle üniversitelerin açılması, tayinler ve kentsel dönüşümler son zamanlarda fiyatların hızla artış göstermesine neden olmaktadır. Bu nedenle de genellikle merkezi konumda bulunan kiralık daireler oldukça yoğun talep ile karşı karşıya kalmaktadırlar.
Bu nedenle de ev sahipleri mevcut kiracılarına çıkartarak çok daha yüksek kiralar ile yeni kiracı koymak istemektedirler. Bu durumda da kiracılar oğlum oturacak bahanesiyle sürekli kiracılarının evden çıkarmaktadırlar. Bu durumda ev sahibi oğlum oturacak diye evden çıkarabilir mi? Sorusuna cevap olarak kiracı çıktıktan sonra ev sahibinin oğlunun kirada oturmaması halinde 3 yıl daireyi başka birine kiralamakta ve kiralaması halinde eski kiracısına yüklü bir tazminat ödemek zorunda kalmaktadır.
Bu nedenle ev sahiplerinin oğlun veya çocuğum oturacak yalanlarına kanmayın ve mutlaka hakkınızı arayın. Ve hatta ev sahibinin sizi evden çıkarması için bu hakkınızdan ev sahibinde de bahsedebilirsiniz. Eğer size yüklü bir tazminat ödemek istiyorsa sizi evden çıkartabilir.